ประมวลกฎหมายฮัมบูราบี

            ในอารยธรรมโบราณ ย่อมมีสังคมและสังคมนั้นเกิดขึ้นมาได้ด้วยการที่มนุษย์มาอยู่รวมกัน  ไม่มีบุคคลใดอยู่อย่างโดดเดี่ยว มนุษย์ทุกคนย่อมต้องมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอื่นหรือมีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งอื่น และเมื่อมีพลเมืองมากขึ้น สังคมนั้นก็ย่อมต้องมีกฎระเบียบ และการจัดระเบียบย่อมเกิดขึ้นจากผู้ปกครอง ในสังคมโลกยุคโบราณ ผู้ปกครองที่มีความสำคัญต่อการจัดระเบียบสังคมมนุษย์นั่นก็คือ "กษัตริย์ฮัมมูราบี" ผู้ปกครองจักวรรดิบาบิโลน โดยพระองค์ทรงจัดทำประมวลกฎหมายฮัมมูราบีขึ้น ซึ่งได้ขึ้นชื่อว่าเป็นประมวลกฎหมายฉบับแรกของโลก และมีหลักการที่รุนแรงนั่นก็คือ "ตาต่อตา ฟันต่อฟัน" โดยกฎหมายฮัมมูราบีมีความเป็นมา ประเภทของกฎหมายและตัวอย่างของการใช้กฎหมาย ดังต่อไปนี้ 

            ประมวลกฎหมายฮัมมูราบี ก่อกำเนิดขึ้นโดย กษัตริย์ฮัมมูราบี ซึ่งเป็นองค์กษัตริย์ลำดับที่ 6 ของจักวรรดิบาบิโลนตั้งแต่ปี 1792 ก่อนคริสตกาล กษัตริย์ฮัมมูราบีทรงเป็นบุคคลที่มีความสามารถอย่างสูง พระองค์ทรงรวมดินแดนแห่งแม่น้ำทั้งสองทั้งหมดไว้ภายใต้อำนาจของพระองค์เพียงคนเดียว ดังนั้นการปกครองทั้งสองดินแดนย่อมมีผู้คนมากมาย พระองค์จึงมีความคิดว่าประชาชนไม่สามารถอยู่อย่างอิสรภาพ โดยไร้กฎเกณฑ์ ข้อบังคับ ฉะนั้นพระองค์จึงทรงสร้างประมวลกฎหมายขึ้น โดยนำเอากฎหมายเก่าของชาวสุเมเรียนและชาวอียิปต์ที่มีอยู่แล้วมาตรวจทานแล้วประมวลขึ้นใหม่ หลักการที่สำคัญเลยคือ ตาต่อตา ฟันต่อฟันอันมีทั้งหมด 282 ข้อ โดยสลักบนแท่นสีดำ ซึ่งประมวลกฎหมายนี้จากรึกอยู่บนแผ่นหินไดโอไรท์สีดำ ขนาดสูงประมาณ 8 ฟุต อักษรจารึกเป็นตัวอักษรคูนิฟอร์ม และตั้งตามชื่อกฎหมายฉบับนี้ตามชื่อพระองค์ นั่นก็คือ ประมวลกฎหมายฮัมมูราบี ( The Code of Hammurabi ) ซึ่งประมวลกฎหมายฮัมมูราบีมีการแบ่งแยกออกได้เป็น 3 ประเภท ดังนี้

            1.กฎหมายมหาชน การปกครองสมัยนั้นมีการแบ่งชันชั้นออกเป็น 3 พวก คือ ชนชั้นสูงหรือชนชั้นปกครอง(ข้าราชการ) ชนชั้นกลางหรือประชาชนธรรมดา และชนชั้นล่างหรือทาส เมื่อมีการแบ่งชนชั้นการบัญญัติกฎหมายจึงต้องมีความสอดคล้องไปด้วย เช่น การกระทำความผิดต่อชนชั้นสูงต้องได้รับโทษหรือถูกปรับสูงกว่าปกติ

                    ตัวอย่าง : ชนชั้นล่างทำร้ายร่างกายชนชั้นสูง ชนชั้นสูงสามารถแก้แค้นโดยการทำแบบเดียวกับที่ชนชั้นล่างกระทำได้ ในทางตรงกันข้าม ถ้าชนชั้นสูงทำร้ายชนชั้นล่าง ชนชั้นล่างจะแก้แค้นแทนไม่ได้แต่ชนชั้นสูงจะต้องจ่ายค่าสินตอบแทนให้แก่ชนชั้นล่าง

            2.กฎหมายเอกชน ประมวลกฎหมายฮัมบูราบีได้กำหนดให้เอกชนสามารถมีที่ดินได้ รวมทั้งการทำสัญญาต่าง ๆ จึงมีการบัญญัติขึ้น ได้แก่ สัญญาเช่า สัญญาซื้อขาย ฯลฯ ซึ่งอาจจำแนกกฎหมายเอกชนออกเป็น 6 ประเภท ได้แก่ กฎหมายเรื่องเช่าอสังหาริมทรัพย์ กฎหมายเรื่องเช่าปศุสัตว์ กฎหมายเรื่องชลประทาน กฎหมายเรื่องการจ้างแรงงาน กฎหมายเรื่องครอบครัว กฎหมายเรื่องนิติกรรมสัญญา

                    ตัวอย่าง : การใช้กฎหมายเรื่องการจ้างงาน ในสังคมของชาวบาบิโลนเป็นสังคมดั้งเดิมเกี่ยวกับเกษตรและการเลี้ยงสัตว์ ทั้งมีการขุดลำคลองซึ่งถือเป็นการหนัก เจ้าของจึงทำงานเหล่านี้ไม่ไหว จึงได้จ้างผู้อื่นมาช่วย ทำให้เกิดมีการจ้างแรงงานขึ้น ทำให้มีการออกกฎหมายเกี่ยวกับแรงงาน ซึ่งทาสนั้นไม่ถือเป็นลูกจ้าง จึงไม่ได้รับค่าตอบแทน

            3.กฎหมายอาญา ประมวลกฎหมายของระเจ้าฮัมมูราบียึดหลัก ตาต่อตา ฟันต่อฟัน  ซึ่งเป็นหลักการที่รุนแรงมาก ดังตัวอย่างข้อความต่อไปนี้
                    3.1 ถ้าบุคคลใดทำลายดวงตาของอีกผู้หนึ่ง ดวงตาของผู้นั้นจะถูกทำลายเช่นกัน
                    3.2 ถ้าชายคนหนึ่งเป็นเหตุให้ชายอีกคนสูญเสียลูกนัยน์ตา ลูกนัยน์ตาของชายผู้นั้นจะถูกควักออกมา 
                    3.3 บุคคลใดทำให้ลูกสาวผู้อื่นถึงแก่ความตาย บุตรสาวของตนก็จะถูกลงโทษถึงแก่ความตาย ด้วย
                    3.4 ถ้าบ้านพังตกลงมาทับเจ้าของตาย ผู้สร้างต้องรับผิดชอบด้วยชีวิต
                    3.5 เจ้าหนี้ทำให้บุตรของลูกหนี้ซึ่งมาอยู่กับตนในฐานะเป็นผู้ขัดหนี้ถึงแก่ความตาย บุตรของเจ้าหนี้จะต้องถูกลงโทษถึงแก่ความตายด้วย

            จะเห็นได้ว่ากฎหมายฮัมมูราบี เป็นกฎหมายในโลกยุคโบราณที่ถือว่าเป็นประมวลกฎหมายฉบับแรกของโลกที่มีการบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งมีหลักการการใช้ที่รุนแรง " ตาต่อตา ฟันต่อฟัน " ซึ่งกฎหมายฮัมมูราบีแสดงให้เห็นถึงโครงสร้างทางสังคมในยุคนั้น ทั้งชนชั้น แรงงาน ครอบครัว การดำเนินชีวิต โดยกฎหมายฮัมมูราบีนับเป็นโบราณวัตถุที่มีค่าอย่างยิ่งในทางประวัติศาสตร์


บรรณานุกรม

มหาวิทยาลัยรามคำแหง. (ม.ป.ป.). กฎหมายบาบิโลน. ค้นเมื่อ 17 สิงหาคม 2563, จาก http://old- book.ru.ac.th/e-book/l/LW103(50)/LW103-10.pdf
อนันตชัย จินดาวัฒน์. (2555). ตามรอยอารยธรรม ตอน กำเนิดอารยธรรมโบราณ. กรุงเทพฯ : ยิปซี
CHRISTINA.(2012). Stele with law code of Hammurabi . Retrieved August  18, 2020,                          from https://christinaheart.wordpress.com/2012/10/07/stele-with-law-code-of-hammurabi/




ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ระบบวรรณะในสังคมอินเดีย

Black Death มหาตภัยโรคระบาดยุคกลาง

คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส นักผจญภัยผู้คนพบโลกใหม่

มรดกอารยะกรีก

นักผจญภัยบนเส้นทางสายแพรไหม "มาร์โค โปโล"

ศาสนาและความเชื่อเกี่ยวกับเทพเจ้าอียิปต์

จูเลียส ซีซาร์ ผู้นำแห่งผู้นำโรมัน